Nagietek

Nagietek

Nagietek lekarski należy do roślin jednorocznych. Pochodzi z terenów śródziemnomorskich lub z północno-zachodniej Afryki. Rozprzestrzenił się w różnych kierunkach świata. Gości często w przydomowych ogrodach. Lubi ciepło. Dorasta do 50 cm wysokości. Kwitnie w miesiącach czerwiec-październik. Kwiaty mają barwę żółtą lub pomarańczową.

A teraz przyjrzyjmy się zawartości nagietka… 🙂
To ceniona roślina, kwiaty nagietka posiadają właściwości lecznicze. Jest składnikiem kosmetyków, maści robi się z niego ekstrakty, napary, okłady, nawet preparaty dopochwowe.

Nagietek – Składniki

• Flawonoidy – działają przeciwzapalnie
• Trójterpenoidy
• Fitosterole – antyoksydacyjnie
• Polisacharydy
• Mangan
• Saponiny triterpenowe – działają antybakteryjnie
• Kumaryny
• Karotenoidy – to nim zawdzięcza swoją barwę. Substancje czynne – likopen i ksantofil działąją przeciwutleniająco
• Gorycz – kalendulinę
• Kwasy organiczne – tutaj kwas salicylowy – przeciwbakteryjnie
• Olejki eteryczne
• Związki magnezu – przeciwzapalnie

Nagietek – Zastosowanie Zewnętrzne

• Stany zapalne skóry i błon śluzowych
• Egzemy
• Zapalenie żył
• Hemoroidy (nasiadówki)
• Siniaki
• Suche ręce i usta
• Źle gojące się rany
• Kontuzje sportowe
• Skaleczenia
• Odleżyny
• Ropnie
• Trądzik
• Czyraki
• Brodawki piersiowe u kobiet karmiących
• Odparzenia dziecięce
• Oparzenia i odmrożenia
• Po operacjach i naświetlaniach
• Do płukania jamy ustnej i dziąseł
• Pomocny przy paradontozie
• Na afty
• Przy zapaleniu migdałów

Nagietek – Zastosowanie Wewnętrzne

• Wrzody żołądka i jelita
• Nieregularne wypróżnianie
• Stany zapalne
• Na problemy z woreczkiem żółciowym
• Zaburzenia menstruacyjne
• Wspomagająco przy terapiach nowotworowych
• Wspiera system immunologiczny
• Poprawia ogólne samopoczucie
• Pobudza apetyt

Nagietek lekarski należy do znanych roślin leczniczych. W porównaniu z arniką górską, działa łagodniej, bez skutków ubocznych w postaci alergii skórnej. Działa przeciwzapalnie i szybko zamyka rany. Łatwiej odbudowuje się tkanka. Wspiera odpływ limfy. Zapobiega gromadzeniu się płynów w tkankach, dzięki temu chroni przed obrzękami.

Poprawia elastyczność skóry i zwiększa jej wytrzymałość. Wpływa na skrócenie czasu zabliźniania się ran. Olejki eteryczne i flawonoidy hamują rozwój bakterii. Z kolei saponiny przeciwdziałają grypie i wirusowi opryszczki.

Zaznacza się też przeciwgrzybicze działanie tej rośliny i eliminuje jednokomórkowce.

Kremy z wyciągiem z nagietka stosuje się do cery suchej i problematycznej, delikatnej. Poprawiają też krążenie krwi w skórze.

Nagietek w Kuchni

Przede wszystkim jest stosowany do sałatek. Smak liści określa się jako ostry, do pikantnego wręcz. Liście nagietka są gorzkie, a im bardziej dojrzałe tym wyraźniej to się zaznacza.  Jadalne są również płatki kwiatów. Kwiaty nagietka są niekiedy używane do barwienia żywności. Dawniej wykorzystywano ich kolor jako substytut szafranu do barwienia ryżu na żółty kolor. 

Płatki nadają się do masła kwiatowego, zup lub ciast.

A czy wiesz, że…

W dobie renesansu, włoski lekarz Matthioli zalecał stosować sproszkowane kwiaty nagietka na ból zęba. Z kolei benedyktynka Hildegarda z Bingen używała nagietka do leczenia dolegliwości żołądkowych i jelitowych.

Jak jeszcze nagietek może nam pomóc? 🙂 Przyjrzyjmy się maści z nagietka. Wykorzystywana jest do leczenia ran wszelkiego rodzaju., urazów stawów, siniaków, ropni i owrzodzeń. Przyspiesza ziarninowanie i naskórkowanie. Maść nakładamy na dotknięty obszar i delikatnie wcieramy.

Ekstrakty z nagietka i hydrolaty rośliny są dziś stosowane w produktach kosmetycznych – np. woda do twarzy. Wskazaniem do stosowania jest tu sucha i zestresowana skóra.

Nagietek ma właściwości podobne do estrogenu, dlatego korzystnie wpływa na żeński układ rozrodczy. Dzięki temu stosowany wewnętrznie pomaga przy nieregularnych i bolesnych miesiączkach, obrzękach piersi i obfitych krwawieniach miesiączkowych oraz przy menopauzie.

Zgodnie z raportem magazynu technicznego PTA-Forum z 2006 roku – mieszanka nagietka z wazeliną okazałą się skuteczniejsza w zapobieganiu uszkodzeniom skóry przez promieniowanie, niż konwencjonalna terapia medyczna za pomocą żelu trolaminowego. W badaniu wzięło udział 254 pacjentów z rakiem piersi podczas radioterapii.

Ekstrakty z Nagietka

Według licznych testów mikrobiologicznych wodne ekstrakty nagietka, przygotowane z licznymi rozpuszczalnikami organicznymi są skuteczne przeciwko wielu gatunkom bakteryjnym, grzybom i wirusom. Fragment tej aktywności przeciwdrobnoustrojowej wynika ze składników olejku eterycznego. Wyciągi z nagietka są skuteczne przeciwko rzęsistkom.

Pomiar właściwości przeciwzapalnych opiera się m.in. na ekstraktach wodno-alkoholowych i dwutlenku węgla. W przeciwzapalnym działaniu nagietka ważny jest rodzaj zastosowanej bazy maści. Właściwości te posiada także olej z nasion nagietka. 

Wodne i etanolowe ekstrakty z nagietka badano na eksperymentalnie wytworzonych ranach. I w przypadku tych preparatów gojenie się ran prowadziło do wzrostu aktywności fagocytarnej i różnicowania makrofagów. W efekcie nagietek prowadził do gojenia się ran.

Wodne preparaty z nagietka mają właściwości estrogenne i żółciopędne. Saponozydy z nagietka obniżają poziom lipidów w osoczu krwi, a frakcje izolowane z kwiatów chronią przed wrzodami. 

Preparaty z nagietka nie są toksyczne, gdy są odpowiednio dawkowane. I w dużej mierze są wolne od skutków ubocznych – takich jak: podrażnienia skóry i reakcje alergiczne.

Masło z Nagietka do Masażu – Przepis

Masło z nagietka służy do masażu i przyspiesza gojenie się ran.

Składniki

• 2 Garście Suszonych Kwiatów Nagietka
• 500 g Masła Koziego lub Smalcu

Wykonanie

Podgrzewamy tłuszcz i dodajemy suszonego nagietka, mieszamy. Odstawiamy na 1 dzień. Następnego dnia ponownie podgrzewamy i przecedzamy. Najlepiej przełożyć gotowe masło do masażu do szklanych słoiczków. Gotowe 🙂 Przechowywać w lodówce.

Nagietek swój kolor zawdzięcza karotenoidom (karoteny, ksantofile). Zawartość karotenu może wynosić 1,5% i więcej. W zależności od koloru kwiatów nagietka można wyróżnić 2 grupy odmian. Odmiana pomarańczowa posiada wysoką zawartość karotenów, zwłaszcza likopenu. W odmianie o żółtych kwiatach przeważa zawartość ksantofili.

Zobacz też:

• Opryszczka
• Miód
• Peeling do stóp miodowy
• Lipa
• Wrotycz
• Babka Lancetowata

Zdjęcia: pixabay.com