Szczypiorek
Szczypiorek (Allium schoenoprasum) to dopełnienie wielu potraw. To tak jak wisienka na torcie 🙂 Jest używany w kuchni od wieków ze względu na mniej lub bardziej ostry aromat. Można go wyhodować nawet w warunkach domowych na parapecie. Wystarczy napełnić mały słoiczek wodą i osadzić na nim cebulę, tak aby mogła puścić korzenie i oczywiście szczypiorek 🙂 Wypróbuj!
Współcześnie szczypiorek i pietruszka często królują w kuchni, bo jest jednym z najpopularniejszych ziół kulinarnych, zwłaszcza na stołach niemieckich zdobył sobie przychylność.
Rośnie w Europie, Azji, ale też w Ameryce Północnej. Starożytni Rzymianie też wcinali szczypiorek 🙂 Stosowali go w celu łagodzenia oparzeń słonecznych, osuszania organizmu, przy bólu gardła i stosowali do regulowania ciśnienia krwi.
W Europie uprawiany jest raczej od Średniowiecza. Zielarze leczyli nim dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Szczypiorek – Makroskładniki
Składa się w 86% z wody. A zawartość kalorii to tylko 27 w 100 gramach.
1 łyżka szczypiorku, czyli 10 gram to:
- 0,4 g białka
- 0,1 g tłuszczu
- 0,2 g wchłanialnych węglowodanów
- 0,6 g błonnika
Szczypiorek to duża zawartość błonnika. Dlatego stymuluje naszą aktywność jelitową. Przeciwdziała zatorom i zmniejsza ryzyko powstania raka jelita grubego. Jak wiemy błonnik też łagodzi apetyt i zapobiega otyłości.
Szczypiorek – Witaminy
Weźmy dla porównania znów 10 g świeżego szczypiorku:
- 30 μg beta-karotenu (1,5% zalecanej dziennej dawki, czyli RDA). Beta-karoten to przeciwutleniacz, działa jako prekursor witaminy A, która działa korzystnie na skórę, błony śluzowe i oczy
- 42 μg witaminy B6 (2% RDA) – pełni ważną rolę w metabolizmie aminokwasów i bierze udział w produkcji hormonów
- 8 μg witaminy B8 (2% RDA) – wspomaga metabolizm energetyczny i jest ważna dla funkcji nerwów
- 4,7 μg witaminy C (4,7% RDA) – jest przeciwutleniaczem, wzmacnia układ odpornościowy, poprawia też sprawność fizyczną, psychiczną i emocjonalną
- 57 μg witaminy K (81,5% RDA) – aktywuje białka, które są istotne dla krzepnięcia krwi oraz utrzymuje serce w zdrowiu i kości. Witamina K zapobiega osteoporozie. Spełnia wiele funkcji w organizmie. Zwiększa gęstość kości i zapobiega złamaniom
Szczypiorek – Minerały
10 gram świeżego szczypiorku to:
- 43,4% mg potasu (1,1% RDA) – utrzymuje równowagę wodno-kwasową. A mięśniom i nerwom pomaga dobrze funkcjonować
- 13 mg wapnia (1,3% RDA) – Wapń wzmacnia nerki, serce i płuca. Ważny jest dla krzepnięcia krwi, nerwów i mięśni
- 4,4 mg magnezu (1,26% RDA) – wspomaga pracę mięśni i krzepnięcie krwi. Pełni ważną rolę w rytmie serca oraz tworzeniu kości
- 8,0 mg siarki (RDA brak danych) – działa detoksykująco oraz przeciwzapalnie
- 0,2 mg żelaza (1,5% RDA) – transportuje tlen do czerwonych krwinek i wspiera wytwarzanie energii
No to teraz sprawdźmy konkretne właściwości szczypiorku 🙂
Szczypiorek – Właściwości
- Oczyszcza krew, działa też moczopędnie i wykrztuśnie
- Ma właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające
- Może obniżyć ryzyko nadciśnienia i raka
- Przydatny jest przy anoreksji
- Łagodzi zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zmniejsza wzdęcia
- Łagodzi gorączkę i kaszel
Związki Siarki i Przeciwutleniacze w Szczypiorku
A wiesz dlaczego płaczemy przy obieraniu cebuli i niekiedy przy krojeniu szczypiorku? No to zobacz 🙂
Jednym z najważniejszych związków siarki w szczypiorku jest izo-alliina. Ona jest również obecna w cebuli i może wywoływać łzawienie oczu podczas krojenia. Z czego to wynika? 🙂 Ano z faktu, że izo-alliina wchodzi w kontakt z enzymową allinazą. Ponieważ wywołane jest to uszkodzeniem właśnie struktury komórkowej tych roślin. W wyniku tego powstaje substancja powodująca łzy.
Związki siarki obniżają poziom cholesterolu, ciśnienie krwi i poziom cukru we krwi. Zapobiegają miażdżycy, zawałowi serca i udarom. Szczypiorek rozrzedza krew. Mimo, iż agregacja płytek krwi jest potrzebna do hemostazy, to może również prowadzić do zakrzepów krwi. A w konsekwencji do zawału serca i udaru mózgu.
Szczypiorek ma silniejszy potencjał przeciwutleniający niż czosnek i szalotka, a to dlatego, że ma wysoką zawartość polifenoli.
Szczypiorek i Profilaktyka Antynowotworowa
Regularne spożywanie szczypiorku może zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej – zwłaszcza raka żołądka i jelita grubego. Dlatego, że to właśnie związki siarki tak działają, ponieważ walczą ze stresem oksydacyjnym i wolnymi rodnikami. Regulują florę jelitową i chronią organizm przed substancjami rakotwórczymi. A przy istniejącym już nowotworze tłumią jego przerzuty.
Szczypiorek zawiera także kwercetynę i kemferol (fitoestrogen). Substancje te można również stosować w profilaktyce antyrakowej.
Pamiętaj, że roślinę tą należy jeść na surowo, ponieważ wiąże się to z optymalnym wykorzystaniem substancji sprzyjających zdrowi.
Mam nadzieję, że te informacje przydadzą się Tobie, bo mają służyć właśnie Twojemu zdrowiu. A szczypiorek, a właściwie jego właściwości teraz już będziesz mieć w małym paluszku 🙂
Zobacz też:
- Koper włoski
- Rzodkiewki – Właściwości
- Gryka – Właściwości lecznicze
- Siła kolagenu – Stawy, Ścięgna, Kości, Skóra
Zdjęcia: pixabay.com